آیا می دانید چطور پمپ و قطعات یدکی اصل را از نمونه های فیک تشخیص دهیم ؟

خرید قطعات پمپ و الکتروپمپ می‌تواند پیچیده باشد: قطعه‌ی اشتباه یا تقلبی نه‌تنها کارایی را کم می‌کند، بلکه می‌تواند باعث خرابی پمپ و هزینه‌های سنگین تعمیرات شود. در این راهنما عملی و قدم‌به‌قدم، یاد می‌گیرید چگونه قطعات «اصل» را از «فیک» تشخیص دهید — هم با نگاه چشمی و هم با تست‌های ساده در کارگاه.

1. علائم ظاهری و کیفیت ساخت

• جنس و پرداخت سطح: قطعات اصل اغلب از مواد با کیفیت، پرداخت یکنواخت و بدون حفره/برجستگی دارند. قطعات فیک ممکن است لبه‌های تیز، پاشش فلز، یا پوشش ناپیوسته داشته باشند.

• وزن و احساس کلی: تولیدکننده‌ی اصلی معمولاً از آلیاژ مناسب استفاده می‌کند؛ وزن قطعات اصل را با نمونه مرجع بسنج. قطعات خیلی سبک یا خیلی سنگین مشکوک‌اند.

• لبه‌ها و براده‌برداری: بررسی ریز براده‌ها یا رد فرایند ریخته‌گری؛ کیفیت پایین ریخته‌گری یا تراش‌کاری نشانه‌ی قطعه غیر استاندارد است.
2. بسته‌بندی، لیبل و تاریخچه

• بسته‌بندی اورجینال: برندهای معتبر بسته‌بندی اختصاصی با لوگو، هولوگرام یا برچسب‌های امنیتی دارند. بسته‌بندی پاره، دست‌ساز یا با چاپ بی‌کیفیت علامت خطر است.

• برچسب و بارکد/QR: اسکن بارکد یا QR روی بسته می‌تواند به صفحه‌ی تولیدکننده یا دیتابیس ارجاع دهد. اگر بارکد اشتباه یا غیرفعال است احتمال تقلب وجود دارد.

• دفترچه/کارت گارانتی و فاکتور رسمی: قطعات اصل معمولا همراه کارت گارانتی یا برگه اصالت هستند. همیشه از فروشنده فاکتور رسمی و گارانتی بخواه.

3. نشانه‌ها و شماره‌فنی (Part Number / Serial)

• پارت نامبر دقیق: قطعات اصلی شماره قطعه (part number) دارند؛ آن را با دیتاشیت یا کاتالوگ کارخانه مطابقت بده.

• شماره سریال و حکاکی: بسیاری از قطعات اورجینال شماره سریال حک‌شده یا مهر شرکت دارند. حک‌های بی‌کیفیت یا چاپی ساده می‌تواند نشانه‌ی تقلب باشد.

• مراجعه به دیتابیس سازنده: اگر امکان دارد، شماره را در سایت رسمی سازنده وارد یا از پشتیبانی بپرس تا اصالت تأیید شود.
4. ابعاد و تحمل‌‌ها (چک با کولیس/کالیپر)

• ابعاد کلیدی را اندازه بگیر: قطر داخلی/خارجی، ضخامت، طول شافت و… را با مشخصات رسمی مقایسه کن. اختلاف حتی چند صدم میلی‌متر ممکن است باعث کارکرد نامناسب شود.

• تلرانس و فیتینگ: بررسی کن که قطعه با قطعات دیگر به‌درستی فیت شود؛ لقّ بودن یا جفت نشدن دقیق معمولاً تقلبی بودن را نشان می‌دهد.
5. تست عملکرد ساده (در کارگاه)

• تست بدون بار (no-load): قطعه (مثلاً پروانه) را روی پمپ سوار کن و بی‌بار بچرخان؛ لرزش، صدا یا گیر کردن هشدار است.

• تست نشتی برای سیل‌ها: سیل مکانیکی یا پکینگ باید تحت فشار تست نشتی را پاس کند. هر گونه نشت کوچک در نمونه‌ی نو قابل قبول نیست.

• صدا و دما در کارکرد: قطعات بی‌کیفیت خیلی زود دمای بالاتر یا صدای ناهنجار ایجاد می‌کنند.

6. قیمت و منبع خرید — قوانین نانوشته

• قیمت خیلی پایین = پرچم قرمز. عرضه‌کننده‌ای که قیمت را بسیار پایین‌تر از نرخ بازار می‌فروشد، احتمالاً قطعات غیر اورجینال ارائه می‌دهد.

• فروشنده معتبر: از تأمین‌کنندگان با سابقه، نمایندگی رسمی یا فروشگاه‌هایی با گارانتی و بازخورد خوب خرید کن.

• فاکتورها و سوابق معامله: همیشه فاکتور رسمی و مشخصات فروشنده را نگهدار. در صورت لزوم پیگیری قانونی ساده‌تر است.
7. گارانتی، خدمات پس از فروش، و برگشت کالا

• قطعات اصل معمولاً گارانتی دارند. قبل از خرید از مدت و شرایط گارانتی اطلاع پیدا کن.

• بررسی کن که فروشنده خدمات نصب/بازگشت کالا در صورت عدم تطابق یا خرابی ارائه می‌دهد.
8. ابزار کمکی و منابع مرجع

• کاتالوگ رسمی و دیتاشیت: همیشه دیتاشیت سازنده را دانلود و ابعاد و مشخصات فنی را با نمونه مقایسه کن.

• کلوپ‌ها و انجمن‌های تخصصی: پرس‌وجو در انجمن‌های تعمیرکاران و تکنسین‌ها می‌تواند راهنمایی کند.

• دوربین ماکرو/لوپ: برای بررسی حکاکی‌ها و پرداخت سطح از لوپ ۱۰x یا دوربین ماکرو استفاده کن.

مثال‌های عملی (نمونه موارد متداول)

• پروانه فلزی: نگاه کن به یکنواختی لبه‌ها، تعادل (با چرخش آهسته) و وزن. پروانه‌های فیک اغلب خام و بالانس نشده‌اند.

• یاتاقان (بلبرینگ): بلبرینگ اصل روان و بدون صدای اضافی می‌چرخد؛ بلبرینگ‌های تقلبی پس از مدت کوتاهی داغ و صدادار می‌شوند.

• سیل مکانیکی: پوشش سطح و فنرها را بررسی کن؛ جسم سیل باید از مواد مشخص و فینیش مناسب برخوردار باشد.

سوالات متدوال

س: آیا همیشه قیمت پایین نشانه تقلب است؟

ج: نه همیشه، اما قیمت بسیار پایین نسبت به بازار یک هشدار قوی است. بررسی بسته‌بندی، شماره فنی و فاکتور را فراموش نکن.
س: اگر قطعه تقلبی نصب شد، چه خطراتی دارد؟

ج: کاهش راندمان، نشت، افزایش مصرف برق، خرابی پمپ و حتی خطرات ایمنی.
س: بهترین راه برای خرید قطعات اصل چیست؟

ج: خرید از نمایندگی رسمی یا توزیع‌کننده معتبر، درخواست فاکتور و کارت گارانتی و چک شماره فنی در دیتابیس سازنده.